برآورد هزینه رفاهی انحصارها و فعالیتهای رانت جویانه در بخش صنعت

در این مطالعه با بررسی بازارهای صنعتی کشور بین سالهای 1373 تا 1375 مشاهده می شود که تمرکز قابل توجهی در این بازارها وجود دارد و در ضمن بنگاههای عمومی در ایجاد این تمرکز نقش عمده ای دارند. با وجود اینکه بازارهای صنعتی کشور متمرکز است ، اما رابطه معنی داری بین نرخ بازده صنایع و میزان تمرکز در آنها دیده نمی شود. این در حالیست که انتظار می رود تمرکز بیشتر با نرخ بازده بالاتر همراه باشد. در این مطالعه نشان داده می شود که قسمتی از سودهای انحصاری در داخل بنگاهها به صورت هزینه های مختلف ، تلف می گردد. استخدام کارکنان غیرتولیدی بیش از حد بهینه و همچنین پرداخت بیشتر به کارکنان، از موارد اتلاف هزینه ای در بنگاهها می باشد، که در بنگاههای عمومی بیشتر از بنگاههای خصوصی است . مطالعه حاضر براساس سه روش هاربرگر، پازنر و کالینگ و مولر و با استفاده از آمار کارگاههای صنعتی بالای 10 نفر کارکن، برآوردی از هزینه رفاهی انحصار در بازارهای صنعتی کشور را ارائه می دهد. هزینه رفاهی انحصار با استفاده از روش هاربرگر که برآورد دست پائینی از این هزینه هاست ، معادل 1/29 درصد تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1373 می باشد. این برآورد با استفاده از روش پازنر معادل 4/52 درصد و با روش کالینگ و مولر معادل 3/14 درصد تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1373 برآورد شده است .